ارزیابی میزان غلظت فلزات سنگین در انواع چای سیاه و دم نوش مصرفی شمال ایران و برآورد خطر سلامت در مصرف کنندگان

سابقه و هدف: فلزات سنگین در چای، اثرات زیان باری بر سلامت مصرف کنندگان ایجاد می نمایند. هدف از این مطالعه، تعیین غلظت فلزات سنگین در چای سیاه و دم نوش تولیدی در شهر رشت و برآورد شاخص خطر سلامت دم نوش بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی که در سال 1393 در شهرستان رشت انجام شد، 54 نمونه چای از 6 برند داخلی و 3 برند خارجی و دم نوش آن ها به طور تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. پس از آماده سازی نمونه ها، اندازه گیری فلزات سنگین با دستگاه icp-aes انجام شد. یافته ها: گستره غلظت آرسنیک، سرب، کادمیوم، کروم، کبالت و نیکل در چای سیاه به ترتیب 03/0 تا 1/0، 5/0 تا 5/3، 07/0 تا 6/0، 9/0 تا 9/3، 8/1 تا 7/6 و 7/1 تا 9/8 میلی گرم بر کیلوگرم و دم نوش تولیدی به ترتیب 01/0 تا 03/0، 1/0 تا 4/0، 04/0 تا 2/0، 4/0 تا 8/0، 2/0 تا 2/1 و 6/0 تا 1/2 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. میزان آرسنیک و کادمیوم در 22 درصد و سرب در 11 درصد از نمونه های چای زیر حد تشخیص گزارش گردید. استنتاج: علی رغم بالا بودن غلظت برخی از فلزات سنگین در نمونه های چای و دم نوش تولیدی، برآورد شاخص های ptwi و thq و مقایسه آن ها با حدود پیشنهادی who و fao، هیچ گونه اثرات نامطلوبی را بر سلامت مصرف کنندگان چای نشان نمی دهد. با این وجود نظارت و پایش مستمر بر میزان غلظت فلزات سمی در نمونه های چای اهمیت دارد.